Stori Sarah: does dim o hyn yn teimlo fel ein bod ni dim ond yn ticio blychau – mae wedi helpu i godi’r sgwrs am iechyd meddwl yn ein hysgol

Mae Sarah Morgan, pennaeth Ysgol Gynradd West Park yn Ne Cymru, yn dweud wrthym sut ymatebodd i e-bost gan Gymorth Addysg yn cynnig Gwasanaeth Cynghori Llesiant wedi'i ariannu ac mewn llai na blwyddyn llwyddodd i roi strwythurau a phrosesau ar waith y mae hi'n dweud eu bod sydd wedi helpu agor sgyrsiau am lesiant staff. 

Weithiau, rwy'n dweud bod addysgu yn broffesiwn 'chwalu a methu', gall fod yn heriol iawn. Mae'n rhaid i bobl reoli eu llwyth gwaith a'u hemosiynau eu hunain a does dim byd i’ch stopio pan fyddwch chi'n cerdded allan o'r drws. Cyn Covid, wrth gwrs roedd gennym straen a heriau o amgylch llwythi gwaith trwm ond dinistriodd Covid ni.

Cawsom e-bost gan Gymorth Addysg ac ar y pryd roedden ni eisoes yn edrych ar lesiant yr ysgol a'r staff. Fel tîm rheoli, doedden ni ddim o reidrwydd yn gwybod sut y gallwn ni helpu mewn ffordd a fyddai’n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol, yn sicr doedden ni ddim eisiau gwneud hwn yn ymarfer o dicio blychau. Roedden ni wedi cael amryw o siaradwyr a rhywfaint o hyfforddiant - a oedd yn dda - ond roedd yn ddigwyddiad unigryw. Roeddwn i eisiau rhywbeth a oedd yn rhoi trosolwg a'r darlun cyfan i ni. Pan gysyllton ni â Chymorth Addysg dyma oedden nhw'n ei gynnig.

Dyma oedd y tro cyntaf i rywun ddod a gosod awgrymiadau llawn ar gyfer yr hyn yr oedd ei angen arnom fel ysgol. Roedd yn wych. Rhoddwyd enghreifftiau ymarferol a choncrid i ni o holiaduron, polisïau llesiant ysgolion, cynlluniau gweithredu a siarter staff. Gallem eu haddasu a'u defnyddio sut bynnag a oedd yn fwyaf priodol i ni. Doedden ni ddim wedi cael unrhyw beth fel hyn o'r blaen, lle roedd yr hyn oedd ei angen arnom ni fel ysgol wedi'i ddadansoddi a'i egluro'n glir.

Doedden ni ddim yn gallu gwneud popeth a awgrymwyd ond rhoddodd hyn i gyd ffordd glir ymlaen inni. Roedd y sgwrs a gawson ni gyda Chymorth Addysg yn werthfawr iawn, fe wnaethon nhw wrando ar yr hyn yr oeddem ei angen a beth fyddai'n gweithio i'n hysgol ni. Roedd yn wych. 

Dangosodd ein sgwrs gyda Chymorth Addysg hefyd sut roedd pethau yr oeddem eisoes yn eu gwneud a oedd yn gwneud gwahaniaeth, ac yn cefnogi llesiant staff.

Bellach mae gennym dîm llesiant staff sydd wedi cael amser y tu allan i'r dosbarth i adolygu'r polisi drafft, y cynllun gweithredu a'r siarter a gwneud eu hawgrymiadau a'u gwelliannau eu hunain. Byddan nhw'n rhoi adborth i'r tîm staff cyfan yn fuan a bydd arolwg staff yn cael ei anfon allan. Rydym yn bwriadu cynnwys llesiant staff fel rhan o'n hyfforddiant staff parhaus hefyd.

“Roedd y sgwrs a gawson ni gyda Chymorth Addysg yn werthfawr iawn, fe wnaethon nhw wrando ar yr hyn yr oeddem ei angen a beth fyddai’n gweithio i’n hysgol ni. Roedd yn wych.”

Does dim o hyn yn teimlo fel ein bod ni dim ond yn ticio blychau - mae hyn i gyd eisoes wedi helpu i godi'r sgwrs am iechyd meddwl yn yr ysgol. Rydym wedi canfod ein bod yn dod yn fwy hyderus wrth adnabod yr arwyddion y gallem ni, neu gydweithwyr, fod yn ei chael hi'n anodd, ac yn teimlo'n fwy abl i ddechrau sgwrs gyda phobl os ydym yn credu y gallai fod angen rhywfaint o gefnogaeth arnynt. 

Ychydig o flynyddoedd yn ôl, ni fyddem o reidrwydd wedi gwybod sut i gael y sgwrs honno. Mae’r canllawiau a’r hyfforddiant y mae Cymorth Addysg wedi’u darparu hefyd wedi rhoi’r eirfa inni i gefnogi ein gilydd yn well. 

Byddwn yn bendant yn argymell y gwasanaeth hwn, sy'n cael ei ariannu heb unrhyw gost i staff, a Chymorth Addysg yn ehangach. Fe wnaethon nhw ein helpu i weld y cynnydd roedden ni eisoes wedi'i wneud ac maen nhw wedi rhoi strwythur cyflawn i ni, yr iaith a'r hyder sydd eu hangen arnom i feithrin cefnogaeth i staff ar draws yr ysgol. Maen nhw hefyd wedi sefydlu cyfleoedd rheolaidd i arweinwyr llesiant o wahanol ysgolion ddod at ei gilydd a rhannu a dysgu oddi wrth ei gilydd. Maen nhw wedi bod yn wych i weithio gyda nhw hyd yn hyn, mor ddefnyddiol. 

Rydym ni o hyd ar y daith hon ac nid ydym yno eto. Fy ngobaith i yw y byddwn ni i gyd yn gallu cefnogi ein gilydd yn well gyda llesiant. Mae hyn yn dda i'n staff, ein plant a'n hysgol. Mae llesiant staff yn bwysig - mae'n sylfaenol ac mae o bwys.

Gwasanaeth Cynghori Llesiant - cofrestrwch, heb unrhyw gost

Rhowch iechyd meddwl a llesiant staff wrth wraidd diwylliant eich ysgol! Cofrestrwch ar gyfer y Gwasanaeth Cynghori Llesiant yng Nghymru a darganfyddwch sut gallwch chi gael mynediad at gyngor arbenigol wedi'i ariannu gan Gynghorydd Llesiant Staff.